niedziela, 9 grudnia 2018
Dawnych wspomnień czar...
Dawne fotografie chyba mają duszę. Pierwsze trzy zdjęcia przesłał mi pan Johannes von Baath, z którym współpracuję od lat. To ostatnie znalazłem gdzieś w internecie.
wtorek, 4 grudnia 2018
Chwalim w zielonogórskim archiwum.
Okazuje się, że nasze Archiwum Państwowe w Zielonej Górze posiada ogromną ilość dokumentów i innych ciekawych materiałów dotyczących wsi Chwalim. Niestety, nie zostały one jak dotąd zdigitalizowane. Nie mniej jednak warto podać chociaż informacje o niektórych z nich, bo są naprawdę ciekawe.
Freiwillige Feuerwehr Chwalim- Ochotnicza straż pożarna w Chwalimiu, między innymi regulaminy, wykazy członków. 1934 - 1940 , 150 stron
Ziegelei in Chwalim- Cegielnia w Chwalimiu. Plan sytuacyjny, opis budynku, rysunek cegielni z 1882 r., 5 stron
Schulstrafen von Chwalim- Szkoła ewangelicka w Chwalimiu. Kary za nieobecności w szkole, wykaz ukaranych rodziców, 1886 - 1929, 886 stron
Die Schule zu Chwalim- Szkoła ewangelicka w Chwalimiu, między innymi wybór rendantów i przedstawicieli, dofinansowanie do etatu trzeciego nauczyciela, zatrudnienie nauczyciela, 1883 - 1929, 251 stron
Liste der zur Erstimpfung vorzustellenden Kinder für 1913. Chwalim- Lista zaszczepionych dzieci z Chwalimia, 1913, 7 stron
Die Vereinigung der katholischen Familien von Unruhstadt, Karge und Chwalim zu einer besondern Schulgenossenschaft-
połączenie się katolickich rodzin z miasta i wsi Kargowa oraz Chwalimia w towarzystwo szkolne, 1893-1923, 32 strony
Regulirung des Nachlasses der zu Chwalim Bomster Kreises verstorbenen Rosina Karch- Regulacja majątku Rosiny Karch, która zmarła w Chwalimiu, powiat babimojski,
1855-1867 .
Oprócz dokumentów tego typu przedstawionych powyżej, znajdujemy dużą ilość akt gruntowych, map katastralnych, wniosków o pozwolenie na budowę, itp.
Freiwillige Feuerwehr Chwalim- Ochotnicza straż pożarna w Chwalimiu, między innymi regulaminy, wykazy członków. 1934 - 1940 , 150 stron
Ziegelei in Chwalim- Cegielnia w Chwalimiu. Plan sytuacyjny, opis budynku, rysunek cegielni z 1882 r., 5 stron
Schulstrafen von Chwalim- Szkoła ewangelicka w Chwalimiu. Kary za nieobecności w szkole, wykaz ukaranych rodziców, 1886 - 1929, 886 stron
Die Schule zu Chwalim- Szkoła ewangelicka w Chwalimiu, między innymi wybór rendantów i przedstawicieli, dofinansowanie do etatu trzeciego nauczyciela, zatrudnienie nauczyciela, 1883 - 1929, 251 stron
Liste der zur Erstimpfung vorzustellenden Kinder für 1913. Chwalim- Lista zaszczepionych dzieci z Chwalimia, 1913, 7 stron
Die Vereinigung der katholischen Familien von Unruhstadt, Karge und Chwalim zu einer besondern Schulgenossenschaft-
połączenie się katolickich rodzin z miasta i wsi Kargowa oraz Chwalimia w towarzystwo szkolne, 1893-1923, 32 strony
Regulirung des Nachlasses der zu Chwalim Bomster Kreises verstorbenen Rosina Karch- Regulacja majątku Rosiny Karch, która zmarła w Chwalimiu, powiat babimojski,
1855-1867 .
Oprócz dokumentów tego typu przedstawionych powyżej, znajdujemy dużą ilość akt gruntowych, map katastralnych, wniosków o pozwolenie na budowę, itp.
piątek, 2 listopada 2018
Mapa z 1924 roku.
Kolejna już mapka okolic Smolna i okolic, tym razem z 1924 roku. Jest dosyć dokładna. Zastanawiające jest trochę inne nazewnictwo niektórych miejscowości. Zwróćmy uwagę na to, że wtedy Chwalim nazywany był jako "Chwalin", część wsi ostrzyce w kierunku na Trzebiechów to jest "Kleine Dorf" ( czyli mała wieś), część Trzebiechowa w kierunku na Głuchów, nazywana była jako " Friedrichschuld" ( czyli łaska Fryderyka).
Takich ciekawostek jest na tej mapie znacznie więcej.
Takich ciekawostek jest na tej mapie znacznie więcej.
wtorek, 4 września 2018
Smoleński Matuzalem?
Okazuje się, że prawie 300 lat temu ludzie dożywali bardzo sędziwego wieku.Oto zapis o młynarzu i cieśli ze Smolna o nazwisku Fischer, który zmarł w wieku...ponad 113 lat!
(zapis ten podesłał mi Pan dr Marek Biszczanik z UZ w Zielonej Górze.)
(zapis ten podesłał mi Pan dr Marek Biszczanik z UZ w Zielonej Górze.)
niedziela, 2 września 2018
Byli mieszkańcy Smolna Wielkiego.
Oto pani Hilda Jakob, urodzona 25 marca 1938 r. w Groß Schmöllen (dziś: Smolno Wielkie,) i dorastała tu wraz z pięciorgiem swego rodzeństwa. W 1944 r., zanim jej rodzina została wypędzona z ojczyzny, poszła do szkoły. W Wörlitz, gdzie osiadła w 1945 r., Hilde zaczęła ponownie swoją edukację szkolną i ukończyła szkołę w 1953 r..
Mam nadzieję, że uda mi się od czasu do czasu napisać coś o dawnych mieszkańcach naszej miejscowości. Nie dziwmy się, że od czasu do czasu przyjeżdżają do nas byli mieszkańcy lub ich potomkowie. Wszak nasi mieszkańcy też jeżdżą w swe rodzinne strony na Kresy wschodnie. To nostalgia i tęsknota za rodzinnymi stronami. Należy to zrozumieć.
Mam nadzieję, że uda mi się od czasu do czasu napisać coś o dawnych mieszkańcach naszej miejscowości. Nie dziwmy się, że od czasu do czasu przyjeżdżają do nas byli mieszkańcy lub ich potomkowie. Wszak nasi mieszkańcy też jeżdżą w swe rodzinne strony na Kresy wschodnie. To nostalgia i tęsknota za rodzinnymi stronami. Należy to zrozumieć.
sobota, 1 września 2018
Pocztówka sprzed lat.
Znalazłem kolejną kartkę pocztową ze Smolna. Tym razem jest to tzw. trójpolówka. Przedstawia typowe widoki, których nie brakowało na innych tego typu wydawnictwach. Widok naszego kościoła wcale nie dziwi, tak samo jak nieistniejącego już pałacu. Jednakże trochę mnie zastanawia fotografia ulicy przestawionej na środkowym zdjęciu. Według opisu był tam sklep kolonialny i sklep mięsny ( rzeźnicki) pana Dickfelda. Wydaje mi się, że było to na ulicy od kościoła w lewo. Jeżeli tak nie było, niech ktoś mnie poprawi.
środa, 29 sierpnia 2018
Niemiecka tablica.
Nie pamiętam, czy publikowałem już to zdjęcie. Jest to fotografia tablicy przy którejś z dróg wylotowych w dawnym Smolnie Wielkim. Niewątpliwie jest to dla nas ciekawostka. Fotografia pochodzi z jednego z portali antykwarycznych.
wtorek, 14 sierpnia 2018
czwartek, 5 lipca 2018
Przedwojenne artykuły prasowe o Smolnie.
Ten materiał posiadałem już od kilku lat, był jednak problem z jego przetłumaczeniem. Jednakże dzięki pomocy moich znajomych, udało się to teraz zrobić.
Co to jest takiego? Są to wypisy z przedwojennej prasy niemieckiej na temat różnych wydarzeń dotyczących wsi i parafii w Smolnie Wielkim. Autorem opracowania jest pan Heinrich.
Wyciąg opracowany przez H. Von Heinricha na podstawie wiadomości i ogłoszeń prasowych z powiatu sulechowsko- świebodzińskiego.
Smolno Wielkie.
1923. „ Kto je pozbiera i w jeden tłumoczek zwiąże, wszystkie te bolesne wspomnienia, które na nowo ożyły w niedzielę Trinitatis podczas odsłonięcia pomnika ku czci ofiar wojny.”
To był bukiet pełen gorących i świętych łez tęsknoty. Krwawo czerwone kwiaty lśniły na krzyżu pomnika i przypominały całą niedolę tych okropnie ciężkich czterech lat wojennych.
Nawet niebo płakało za naszymi 39 poległymi na wojnie.
Pomimo nieprzyjemnej pogody, która odstraszyła dużo zaproszonych gości, była to piękna i dostojna uroczystość. Na uwagę zasługuje obecność Jego Książęcej Mości Księcia Henryka XXXIII von Reussa, który też był pomysłodawcą tego pomnika . Przewodniczący Wojennego Stowarzyszenia, kowal Fengler, podziękował jemu i wszystkim tym, którzy przyczynili się do szczęśliwego powstania tego dzieła. Po poświęceniu przez miejscowego księdza i towarzyszącym biciem dzwonów, oddano uroczystą salwę.
Pan rotmistrz von Einem przekazał pomnik gminie a zarządca gminy pan Paschirbe go przejął.
Jako przedstawiciel przyszłości dla której my żyjemy, kantor Gelin złożył przysięgę na wierność dla ludu i Ojczyzny. Pochód weteranów przed pomnikiem ku czci młodych poległych i na koniec tego wieczoru, przedstawienie o wojnie 30-letniej, wykonane przez Stowarzyszenie Młodzieży, porównało nieszczęście z dawnych i teraźniejszych czasów.
To miało być nie tylko wspomnienie wypełnione łzami ale też święte przyrzeczenie tym poległym, że jak ten dzień przyjdzie, a przyjdzie na pewno,to było zaszczytem, przebudzeniem i pokrzepieniem dla wszystkich obecnych przy odsłonięciu pomnika.
1926
Tutejszy proboszcz pastor Bronisch -Holtze, opuści 1 maja naszą parafię po 7 latach jego tutejszej działalności. Udaje się on do berlińskiego kościoła im. św Bartłomieja.
Mieszkańcy Smolna stracą wiernego pasterza, utalentowanego mówcę, z którego byli bardzo dumni. Jego nabożeństwa były prawdziwym duchowym pożywieniem. Dużo ludzi spoza Smolna odwiedzało też jego nabożeństwa. Nieutrudzony, utrzymywał swą działalność w parafii. Za każdą, nawet najmniejszą nieprzyjemność znalazł zawsze słowo przeproszenia.
Był on bardzo zaangażowany i zawsze na usługach dla parafii i za to trzeba mu bardzo dziękować. Trzeba z czcią o nim mówić i wspominać, też podczas jego nieobecności.
Pastorowi Bronischowi życzymy dla jego nowej, o całkowicie innym charakterze Parafii, Błogosławieństwa Bożego.
W zeszły piątek pastor Bronisch razem z jego rodziną przeprowadził się do Berlina.
Smolno Wielkie, 22 czerwca ciągle ta leniwa Obrzyca. Nasza leniwa i spokojna Obrzyca zmieniła nagle swój bieg i obecnie wylewa się w przeciwnym kierunku, na dwóch końcach wioski rozlewa się w ciągle powiększające się jezioro.
Opiekun (patron) naszego kościoła, pan von Einem, wybrał na nowego parafialnego księdza pomocniczego pastora Oelsnera z Berlina Lichtenberg, który czytał kazanie goszcząc u nas 20 czerwca.
My się bardzo cieszymy z podjętej decyzji i życzymy mu z serca Bożej siły i błogosławieństwa dla jego stanowiska a nam, parafianom, szybkiego przywitania pośród nas, naszego nowego księdza. Nasz nowy ksiądz podjął swoją pracę 1 września 1926 roku. Jego uroczyste wprowadzenie nastąpi w następną niedzielę.
Nasz nowy ksiądz podjął swoją pracę 1 września. Jego uroczyste wprowadzenie nastąpi w następną niedzielę.
W zeszłą niedzielę (5.9) Pan Superintendent Dr Bronisch z Sulechowa wprowadził w pierwszą funkcję pastora Oelsnera.
1931 r.
W zakresie odnowy majątku w Smolnie sprzedano około 1000 morgów ziemi na rzecz przyszłego przyległego osiedla. W przebiegu rozmów sprzedawczych, do których było też włączone prywatne przedsiębiorstwo, sprzedano ziemie rolnikom ze Starego Kramska.
Z powodu tego, że już przed tygodniem sprzedano folwark w Kolesinie w większości dla polskich rolników z Nowego Kramska , jest zrozumiałe, że wywołało to duże oburzenie w Brandenburgii.
(81-19.6.1931)
1932
W niedzielę 26 czerwca pożegnał się ksiądz Oelsner nabożeństwem wśródicznie przybyłych parafian. Kościelna orkiestra dęta towarzyszyła chórowi. Śpiewano »Serce i serce zjednoczone » i « Pokaż moje drogi ». Ksiadz Oelsner czytał psalm 68.20 „Chwała Panu”. Bóg nam dał ciężar, ale on nam pomoże.
Jego przemowa była wzruszająca, mówił o głębokich doświadczeniach w ciągu wykonywania podczas 6 lat jego funkcji w naszej parafii. Superintendent skierował specjalne podziękowania przed końcową pieśnią « Weź w swoje ręce ».
Po południu w towarzystwie zrzeszenia Pomoc Kobietom odbyła się uroczystość na zamku. Naszym pomysłem było nadanie tej uroczystości specjalnej oprawy poprzez wręczenie kościelnych certyfikatów za długoletnią pracę najstarszemu zaangażowanemu parafianinowi Karlowi Grossowi i długoletniemu zarządcy naszej parafii Karlowi Loechelowi. .Niestety, z powodu opóźnienia wysyłkowego w konsystorze w Berlinie, musieliśmy przełożyć, chociaż już przed miesiącem, ta sprawa była załatwiona. Te certyfikaty dotarły dokładnie jeden dzień później i w ścisłym gronie na zamku, zostały one tym panom wręczone.
Nad losem naszej parafii są prowadzone obrady i być może, niedługo będą nam przekazane wyniki. Tymczasowo funkcje przekazano księdzu Grollmussowi z Kolesina. Zameldowania i inne czynności urzędowe przejął parafialny zarządca nauczyciel Schulz.
Ksiądz Oelsner wyjechał 29 czerwca do Berlina , towarzyszą mu nasze błogosławieństwa. (80-3.7.1932)
Po długim szukaniu udało się księdzu R.Schiele znaleźć zastępcę dla naszej osieroconej Parafii. Przejęcie urzędu nastąpi 1 września, najpierw na zamku pana von Einem do czasu załatwienia wszystkich formalności. Witamy serdecznie z Bożym błogosławieństwem i życzeniami dla jego pobytu w naszej parafii bo przecież brak księdza przez dłuższy czas jest nieznośny.
(80-4.9.1932)
Ku naszej ogromnej radości ewangelicki zarząd 22 września zlecił obsadzenie wolnego miejsca księdza pod warunkiem, że nowy ksiądz zajmie się też parafią, która należy do ewangelickiego Podlegórza wraz z ewangelickimi mieszkańcami z Ostrzyc.
Obsada księdza nastąpi przez pana rotmistrza von Einem , gmina ma tytuł prawny, 1 października tego roku nasza kościelna szkoła też będzie miała zwolnione miejsce w wyniku zmiany jej właściciela.
(80-2.10.1932)
Ewangelickie Konsystorium przekazało cała formą zarządzenie naszej parafii aż do powołania księdza R.Schiele, który od 1 września tego roku już się opiekuje naszą parafią. (80-11.12.1932)
1934
W niedzielę (18.3) odbyło się uroczyste wprowadzenie księdza Alberta Schiele jako duchownego pasterza Parafii Smolno.
1935
Pomoc dla Smolna Wielkiego.. Z powodu dużego pożaru, który ciężko dotknął 9 rodzin. Prawie że całe plony zostały zniszczone. W jednym przypadku rodzina uratowała tylko ich życie. Kto pomoże pierwszy ? Za zgodą starosty zorganizowano punkt zbiórki rzeczy i pieniędzy w ewangelickim urzędzie w Smolnie. Potrzebne są ubrania, bielizna osobista, pościel,meble, także pożywienie dla zwierząt, materiał sienny.
Ofiary pieniężne mogą być wpłacane na konto „104 Pomoc Smolno Wielkie”, w Okręgowej Kasie Oszczędnościowej w Sulechowie. Prosimy o zorientowanie się w Urzędzie Kościelnym, komu są w pierwszym rzędzie potrzebne przelewy i ofiary. Ewangelickie społeczeństwo jest w potrzebie ! Jest ważne aby pomoc dla najbliższych udowodnić czynem.
500 Marek dla Smolna Wielkiego . Sekretarz i Szef Kancelarii Rzeszy, a także rządowe przedstawicielstwo we Frankfurcie obwieściło, że na polecenie Führera i Kanclerza Rzeszy zostało przyznanych jednorazowo 500 Marek dla Smolna Wielkiego dla poszkodowanych przez pożar mieszkańców. Tę sumę przekazano przez NSV do podzielenia za zgodą przewodniczącego Okręgu Rolników.
1936
W nocy 20 września , z powodu pożaru było w sumie całkowicie zniszczonych : 8 stodół, 1 budynek mieszkalny , 1 chlew i parę szop.
(82-24.4.1936)
1937
Według obwieszczenia starosty unieważniono otwarte Postępowanie Ubezpieczeniowe z lutego 1932 dla posiadłości Ernsta von Einem w Smolnie Wielkim.
1944
Smolno Wielkie. Na zebraniu NSDAP przemawiał przewodniczący pan Hauk na temat : « Na końcu stoi niemieckie zwycięstwo »( 12.3.1944)
Co to jest takiego? Są to wypisy z przedwojennej prasy niemieckiej na temat różnych wydarzeń dotyczących wsi i parafii w Smolnie Wielkim. Autorem opracowania jest pan Heinrich.
Wyciąg opracowany przez H. Von Heinricha na podstawie wiadomości i ogłoszeń prasowych z powiatu sulechowsko- świebodzińskiego.
Smolno Wielkie.
1923. „ Kto je pozbiera i w jeden tłumoczek zwiąże, wszystkie te bolesne wspomnienia, które na nowo ożyły w niedzielę Trinitatis podczas odsłonięcia pomnika ku czci ofiar wojny.”
To był bukiet pełen gorących i świętych łez tęsknoty. Krwawo czerwone kwiaty lśniły na krzyżu pomnika i przypominały całą niedolę tych okropnie ciężkich czterech lat wojennych.
Nawet niebo płakało za naszymi 39 poległymi na wojnie.
Pomimo nieprzyjemnej pogody, która odstraszyła dużo zaproszonych gości, była to piękna i dostojna uroczystość. Na uwagę zasługuje obecność Jego Książęcej Mości Księcia Henryka XXXIII von Reussa, który też był pomysłodawcą tego pomnika . Przewodniczący Wojennego Stowarzyszenia, kowal Fengler, podziękował jemu i wszystkim tym, którzy przyczynili się do szczęśliwego powstania tego dzieła. Po poświęceniu przez miejscowego księdza i towarzyszącym biciem dzwonów, oddano uroczystą salwę.
Pan rotmistrz von Einem przekazał pomnik gminie a zarządca gminy pan Paschirbe go przejął.
Jako przedstawiciel przyszłości dla której my żyjemy, kantor Gelin złożył przysięgę na wierność dla ludu i Ojczyzny. Pochód weteranów przed pomnikiem ku czci młodych poległych i na koniec tego wieczoru, przedstawienie o wojnie 30-letniej, wykonane przez Stowarzyszenie Młodzieży, porównało nieszczęście z dawnych i teraźniejszych czasów.
To miało być nie tylko wspomnienie wypełnione łzami ale też święte przyrzeczenie tym poległym, że jak ten dzień przyjdzie, a przyjdzie na pewno,to było zaszczytem, przebudzeniem i pokrzepieniem dla wszystkich obecnych przy odsłonięciu pomnika.
1926
Tutejszy proboszcz pastor Bronisch -Holtze, opuści 1 maja naszą parafię po 7 latach jego tutejszej działalności. Udaje się on do berlińskiego kościoła im. św Bartłomieja.
Mieszkańcy Smolna stracą wiernego pasterza, utalentowanego mówcę, z którego byli bardzo dumni. Jego nabożeństwa były prawdziwym duchowym pożywieniem. Dużo ludzi spoza Smolna odwiedzało też jego nabożeństwa. Nieutrudzony, utrzymywał swą działalność w parafii. Za każdą, nawet najmniejszą nieprzyjemność znalazł zawsze słowo przeproszenia.
Był on bardzo zaangażowany i zawsze na usługach dla parafii i za to trzeba mu bardzo dziękować. Trzeba z czcią o nim mówić i wspominać, też podczas jego nieobecności.
Pastorowi Bronischowi życzymy dla jego nowej, o całkowicie innym charakterze Parafii, Błogosławieństwa Bożego.
W zeszły piątek pastor Bronisch razem z jego rodziną przeprowadził się do Berlina.
Smolno Wielkie, 22 czerwca ciągle ta leniwa Obrzyca. Nasza leniwa i spokojna Obrzyca zmieniła nagle swój bieg i obecnie wylewa się w przeciwnym kierunku, na dwóch końcach wioski rozlewa się w ciągle powiększające się jezioro.
Opiekun (patron) naszego kościoła, pan von Einem, wybrał na nowego parafialnego księdza pomocniczego pastora Oelsnera z Berlina Lichtenberg, który czytał kazanie goszcząc u nas 20 czerwca.
My się bardzo cieszymy z podjętej decyzji i życzymy mu z serca Bożej siły i błogosławieństwa dla jego stanowiska a nam, parafianom, szybkiego przywitania pośród nas, naszego nowego księdza. Nasz nowy ksiądz podjął swoją pracę 1 września 1926 roku. Jego uroczyste wprowadzenie nastąpi w następną niedzielę.
Nasz nowy ksiądz podjął swoją pracę 1 września. Jego uroczyste wprowadzenie nastąpi w następną niedzielę.
W zeszłą niedzielę (5.9) Pan Superintendent Dr Bronisch z Sulechowa wprowadził w pierwszą funkcję pastora Oelsnera.
1931 r.
W zakresie odnowy majątku w Smolnie sprzedano około 1000 morgów ziemi na rzecz przyszłego przyległego osiedla. W przebiegu rozmów sprzedawczych, do których było też włączone prywatne przedsiębiorstwo, sprzedano ziemie rolnikom ze Starego Kramska.
Z powodu tego, że już przed tygodniem sprzedano folwark w Kolesinie w większości dla polskich rolników z Nowego Kramska , jest zrozumiałe, że wywołało to duże oburzenie w Brandenburgii.
(81-19.6.1931)
1932
W niedzielę 26 czerwca pożegnał się ksiądz Oelsner nabożeństwem wśródicznie przybyłych parafian. Kościelna orkiestra dęta towarzyszyła chórowi. Śpiewano »Serce i serce zjednoczone » i « Pokaż moje drogi ». Ksiadz Oelsner czytał psalm 68.20 „Chwała Panu”. Bóg nam dał ciężar, ale on nam pomoże.
Jego przemowa była wzruszająca, mówił o głębokich doświadczeniach w ciągu wykonywania podczas 6 lat jego funkcji w naszej parafii. Superintendent skierował specjalne podziękowania przed końcową pieśnią « Weź w swoje ręce ».
Po południu w towarzystwie zrzeszenia Pomoc Kobietom odbyła się uroczystość na zamku. Naszym pomysłem było nadanie tej uroczystości specjalnej oprawy poprzez wręczenie kościelnych certyfikatów za długoletnią pracę najstarszemu zaangażowanemu parafianinowi Karlowi Grossowi i długoletniemu zarządcy naszej parafii Karlowi Loechelowi. .Niestety, z powodu opóźnienia wysyłkowego w konsystorze w Berlinie, musieliśmy przełożyć, chociaż już przed miesiącem, ta sprawa była załatwiona. Te certyfikaty dotarły dokładnie jeden dzień później i w ścisłym gronie na zamku, zostały one tym panom wręczone.
Nad losem naszej parafii są prowadzone obrady i być może, niedługo będą nam przekazane wyniki. Tymczasowo funkcje przekazano księdzu Grollmussowi z Kolesina. Zameldowania i inne czynności urzędowe przejął parafialny zarządca nauczyciel Schulz.
Ksiądz Oelsner wyjechał 29 czerwca do Berlina , towarzyszą mu nasze błogosławieństwa. (80-3.7.1932)
Po długim szukaniu udało się księdzu R.Schiele znaleźć zastępcę dla naszej osieroconej Parafii. Przejęcie urzędu nastąpi 1 września, najpierw na zamku pana von Einem do czasu załatwienia wszystkich formalności. Witamy serdecznie z Bożym błogosławieństwem i życzeniami dla jego pobytu w naszej parafii bo przecież brak księdza przez dłuższy czas jest nieznośny.
(80-4.9.1932)
Ku naszej ogromnej radości ewangelicki zarząd 22 września zlecił obsadzenie wolnego miejsca księdza pod warunkiem, że nowy ksiądz zajmie się też parafią, która należy do ewangelickiego Podlegórza wraz z ewangelickimi mieszkańcami z Ostrzyc.
Obsada księdza nastąpi przez pana rotmistrza von Einem , gmina ma tytuł prawny, 1 października tego roku nasza kościelna szkoła też będzie miała zwolnione miejsce w wyniku zmiany jej właściciela.
(80-2.10.1932)
Ewangelickie Konsystorium przekazało cała formą zarządzenie naszej parafii aż do powołania księdza R.Schiele, który od 1 września tego roku już się opiekuje naszą parafią. (80-11.12.1932)
1934
W niedzielę (18.3) odbyło się uroczyste wprowadzenie księdza Alberta Schiele jako duchownego pasterza Parafii Smolno.
1935
Pomoc dla Smolna Wielkiego.. Z powodu dużego pożaru, który ciężko dotknął 9 rodzin. Prawie że całe plony zostały zniszczone. W jednym przypadku rodzina uratowała tylko ich życie. Kto pomoże pierwszy ? Za zgodą starosty zorganizowano punkt zbiórki rzeczy i pieniędzy w ewangelickim urzędzie w Smolnie. Potrzebne są ubrania, bielizna osobista, pościel,meble, także pożywienie dla zwierząt, materiał sienny.
Ofiary pieniężne mogą być wpłacane na konto „104 Pomoc Smolno Wielkie”, w Okręgowej Kasie Oszczędnościowej w Sulechowie. Prosimy o zorientowanie się w Urzędzie Kościelnym, komu są w pierwszym rzędzie potrzebne przelewy i ofiary. Ewangelickie społeczeństwo jest w potrzebie ! Jest ważne aby pomoc dla najbliższych udowodnić czynem.
500 Marek dla Smolna Wielkiego . Sekretarz i Szef Kancelarii Rzeszy, a także rządowe przedstawicielstwo we Frankfurcie obwieściło, że na polecenie Führera i Kanclerza Rzeszy zostało przyznanych jednorazowo 500 Marek dla Smolna Wielkiego dla poszkodowanych przez pożar mieszkańców. Tę sumę przekazano przez NSV do podzielenia za zgodą przewodniczącego Okręgu Rolników.
1936
W nocy 20 września , z powodu pożaru było w sumie całkowicie zniszczonych : 8 stodół, 1 budynek mieszkalny , 1 chlew i parę szop.
(82-24.4.1936)
1937
Według obwieszczenia starosty unieważniono otwarte Postępowanie Ubezpieczeniowe z lutego 1932 dla posiadłości Ernsta von Einem w Smolnie Wielkim.
1944
Smolno Wielkie. Na zebraniu NSDAP przemawiał przewodniczący pan Hauk na temat : « Na końcu stoi niemieckie zwycięstwo »( 12.3.1944)
poniedziałek, 4 czerwca 2018
Dawni mieszkańcy Smolna Wielkiego.
Okazuje się, że żyje jeszcze całkiem spora grupa byłych mieszkańców Smolna Wielkiego. Oto wykaz mieszkańców wraz z podaniem miejscowości gdzie aktualnie mieszkają. Dane te pozyskałem z biuletynu Heimatkreis Züllichau- Schwiebus.
Albrecht Wilhelm, zam. Jülich
Baath Constantin von, zam.Putensen
Baath Johannes von, zam. Baden- Baden
Becker Siglinde z domu Grohs, zam. Neuruppin
Benkelsdorf Ingeborg z domu Gramsch, zam. Wolde
Blondin Gisela z domu Martschiske, zam. Krefeld
Faur Hertha z domu Eichler, zam. Frankfurt/M.
Fengler Helmut, zam. Anklam
Förster Werner, zam. Ahlum
Gramsch Helmut, zam. Görlitz
Gramsch Oskar, zam. Schwerin
Groß Werner, zam. Göttingen
Haase Hildegard z domu Kattein, zam. Berlin
Kalliske Ernst, zam. Waltersdorf
Kalliske Günther, zam. Großräschen
Kasper Hildegard z domu Stenzel, zam. Seelow
Klaar Gerda z domu Rocke, zam. Bützow
Kositzki Henry, zam. Walsleben
Kunze Frida z domu Andriske, zam. Seelow
Linke Hans- Joachim, zam. Ibbenbüren
Löchel Heinz, zam. Zehdenick
Martschiske Werner, zam. Bad Friedrichshall
Mersch Martha z domu Martschiske, zam. Hattingen
Müller Elly z domu Schnabel, za. Groß Drewitz
Mutapovie Ruth z domu Eichler, zam. Herford
Nitsche Dorothea z domu Martschiske, zam. Weinsberg
Otto Alma, zam. Schlemmin
Ribatzke Gerhard, zam. Sassnitz
Richter Elfriede z domu Andriske, zam. Seelow
Stein Siegfried, zam. Ibbenbüren
Steinbach Thea z domu Seifert, zam. Datteln
Steinert Helga z domu Strauchmann, zam.Saßnitz
Vorbau Erika z domu Gramsch, zam. Altentreptow
Ziemann Waltraud z domu Güttner, zam. Öhringen
Albrecht Wilhelm, zam. Jülich
Baath Constantin von, zam.Putensen
Baath Johannes von, zam. Baden- Baden
Becker Siglinde z domu Grohs, zam. Neuruppin
Benkelsdorf Ingeborg z domu Gramsch, zam. Wolde
Blondin Gisela z domu Martschiske, zam. Krefeld
Faur Hertha z domu Eichler, zam. Frankfurt/M.
Fengler Helmut, zam. Anklam
Förster Werner, zam. Ahlum
Gramsch Helmut, zam. Görlitz
Gramsch Oskar, zam. Schwerin
Groß Werner, zam. Göttingen
Haase Hildegard z domu Kattein, zam. Berlin
Kalliske Ernst, zam. Waltersdorf
Kalliske Günther, zam. Großräschen
Kasper Hildegard z domu Stenzel, zam. Seelow
Klaar Gerda z domu Rocke, zam. Bützow
Kositzki Henry, zam. Walsleben
Kunze Frida z domu Andriske, zam. Seelow
Linke Hans- Joachim, zam. Ibbenbüren
Löchel Heinz, zam. Zehdenick
Martschiske Werner, zam. Bad Friedrichshall
Mersch Martha z domu Martschiske, zam. Hattingen
Müller Elly z domu Schnabel, za. Groß Drewitz
Mutapovie Ruth z domu Eichler, zam. Herford
Nitsche Dorothea z domu Martschiske, zam. Weinsberg
Otto Alma, zam. Schlemmin
Ribatzke Gerhard, zam. Sassnitz
Richter Elfriede z domu Andriske, zam. Seelow
Stein Siegfried, zam. Ibbenbüren
Steinbach Thea z domu Seifert, zam. Datteln
Steinert Helga z domu Strauchmann, zam.Saßnitz
Vorbau Erika z domu Gramsch, zam. Altentreptow
Ziemann Waltraud z domu Güttner, zam. Öhringen
Żołnierze z Wojnowa.
Wykaz żołnierzy pochodzących z Wojnowa, którzy zginęli na różnych frontach I wojny światowej.
Vinzent Benyseck zginął 31.08.1918 roku
Johann Grelak zginął 18.09.1917 roku
Johann Greppel z Landwehr-Infanterie-Regiment 35, zginął 02.05.1916 roku
Herrmann Günther zginął 16.02.1917 roku
Herrmann Katzur zginął 21.11.1918 roku
Wilhelm Klenke zginął 29.08.1918 roku
Berthold Kliem z Feldartillerie-Regiment 54, zginął 25.10.1915 roku
Alfred Langhoff zginął 12.11.1917 roku
Paul Pawlak z Infanterie-Regiment 46, zginął 26.01.1915 roku
Johann Radny z Infanterie-Regiment 48, zginął 04.06.1915 roku
Heinrich Rau z Infanterie-Regiment v. Rosen, zginął 11.07.1916 roku
Johann Reimann z Armierungs-Bataillon 12, zginął 12.10.1916 roku
Otto Ries z Infanterie-Regiment 179, zginął 16.11.1918 roku
Anton Seifert z Reserve-Jäger-Bataillon 4, zginął 23.03.1915 roku.
Vinzent Benyseck zginął 31.08.1918 roku
Johann Grelak zginął 18.09.1917 roku
Johann Greppel z Landwehr-Infanterie-Regiment 35, zginął 02.05.1916 roku
Herrmann Günther zginął 16.02.1917 roku
Herrmann Katzur zginął 21.11.1918 roku
Wilhelm Klenke zginął 29.08.1918 roku
Berthold Kliem z Feldartillerie-Regiment 54, zginął 25.10.1915 roku
Alfred Langhoff zginął 12.11.1917 roku
Paul Pawlak z Infanterie-Regiment 46, zginął 26.01.1915 roku
Johann Radny z Infanterie-Regiment 48, zginął 04.06.1915 roku
Heinrich Rau z Infanterie-Regiment v. Rosen, zginął 11.07.1916 roku
Johann Reimann z Armierungs-Bataillon 12, zginął 12.10.1916 roku
Otto Ries z Infanterie-Regiment 179, zginął 16.11.1918 roku
Anton Seifert z Reserve-Jäger-Bataillon 4, zginął 23.03.1915 roku.
sobota, 31 marca 2018
Wesołych Świąt!
Wszystkim
moim Czytelnikom i Przyjaciołom tego bloga, a także mieszkańcom Smolna
Wielkiego i Małego, Podlegórza, Ostrzyc, Chwalimia, Radowic, Wojnowa,
Trzebiechowa i okolic składam moc najserdeczniejszych życzeń świątecznych, pogody
ducha i refleksji nad przemijającym czasem, niech to będzie dla Was
czas spędzony w miłym, rodzinnym gronie...
Subskrybuj:
Posty (Atom)